Inwestor planujący realizację inwestycji, wymagającej uzyskania decyzji środowiskowej nie może rozpocząć budowy bez przedłożenia dokumentu potwierdzającego wydanie takiej decyzji. W praktyce podmioty z różnych powodów skonfliktowane z inwestorem, zaskarżają decyzję środowiskową, aby opóźnić proces inwestycyjno-budowlany. Jest to całkiem skuteczna metoda, gdyż dla uzyskania pozwolenia na budowę, decyzja środowiskowa musi mieć walor ostateczności. Oznacza to, że nie może przysługiwać od niej odwołanie do organu wyższej instancji lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Zaskarżenie decyzji środowiskowej jest uciążliwe o tyle, że trudno przewidzieć jak długo trwać będzie postępowanie przed organem II instancji. Inwestor, dla którego każda zwłoka to wzrost kosztów realizacji inwestycji, często podejmuje próby obrony przed takimi działaniami, starając się o nadanie decyzji środowiskowej rygoru natychmiastowej wykonalności. Czy zatem nadanie decyzji środowiskowej rygoru natychmiastowej wykonalności faktycznie może przyspieszyć postęp prac budowlanych? Czy można budować tylko w oparciu o taką decyzję?

Należy pamiętać, że zasadniczo wykonalne są dopiero decyzje ostateczne i tylko takie nakładają na organy lub na podmioty prywatne wiążące obowiązki. Rygor natychmiastowej wykonalności jest wyjątkiem od tej zasady i dlatego też nadaje się go tylko w ściśle określonych w ustawie przypadkach. Dzięki niemu obowiązki lub prawa określone w decyzji mogą być skutecznie egzekwowane bez względu na to, czy wniesiono od niej odwołanie.

Natychmiastowa wykonalność decyzji środowiskowej

W ostatnich latach w orzecznictwie powszechnie kwestionowano możliwość nadania decyzji środowiskowej takiego rygoru. Wskazywano, że decyzja środowiskowa nie nadaje się do wykonania, bo określa jedynie warunki, jakie ma uwzględnić organ przy wydawaniu pozwolenia na budowę. Nie nakłada na nikogo żadnych obowiązków ani praw, które można by w trybie natychmiastowym egzekwować. Powołując się na taką argumentację, organy administracji odmawiały nadania decyzji środowiskowej rygoru natychmiastowej wykonalności.

W najnowszym orzecznictwie sądów administracyjnych można dostrzec powoli zarysowujący się pogląd odmienny. Przykładowo, Naczelny Sąd Administracyjny, w orzeczeniu z dnia 18 maja 2016 roku (II OSK 1066/15) wskazał, że co do zasady nie ma przeszkód by nieostatecznej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach nadać rygor natychmiastowej wykonalności. Fakt, że decyzja środowiskowa sama z siebie nie nadaje jakichś szczególnych praw lub obowiązków, nie może być podstawą do odmowy nadania jej rygoru natychmiastowej wykonalności.

Masz problem z pozwoleniem na budowę?

Napisz lub zadzwoń.

 

 

 

Jacek Łubecki

radca prawny

 

jacek.lubecki@kniw.pl

61 646 84 56

Rygor natychmiastowej wykonalności a pozwolenie na budowę

Trzeba jednak pamiętać, że uzyskanie przez inwestora rygoru natychmiastowej wykonalności w odniesieniu do decyzji środowiskowej, nie otwiera mu jeszcze drogi do pozwolenia na budowę, umożliwiającego faktyczne przystąpienie do realizacji inwestycji. Analiza brzmienia przepisu art. 72 ust. 3 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku (…) wskazuje, że właściwy organ może oprzeć decyzję o zatwierdzeniu projektu budowlanego i udzieleniu pozwolenia na budowę jedynie na ostatecznej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Zgodnie z przytoczonym przepisem decyzję środowiskową dołącza się do wniosku o wydanie pozwolenia na budowę w terminie 6 lat od dnia, w którym decyzja ta stała się ostateczna. Inwestor zobowiązany jest więc do przedłożenia ostatecznej, a nie jedynie natychmiast wykonalnej decyzji środowiskowej, albowiem – jak wspomniano na wstępie –  samo nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności nie oznacza, że decyzja zyskuje walor ostateczności. Niezwykle istotne jest to, że decyzja z rygorem natychmiastowej wykonalności w każdej chwili może zostać uchylona na skutek odwołania.

Również sądy administracyjne stoją na stanowisku, zgodnie z którym niedopuszczalne jest rozstrzygnięcie sprawy o wydanie pozwolenia na budowę na podstawie decyzji środowiskowej zaopatrzonej jedynie w rygor natychmiastowej wykonalności. Wypowiedział się w tej kwestii między innymi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 22 lutego 2012 roku (II SA/Kr 880/10).

W wielu przypadkach nadanie rygoru służy zabezpieczeniu interesu inwestora i może być dla niego korzystne. Przykładowo nadanie takiego rygoru decyzji dotyczącej pozwolenia na budowę (a nie decyzji środowiskowej), umożliwi zabezpieczenie terenu budowy, przygotowanie go do wkroczenia ekipy budowlanej i tym samym rozpoczęcia prac pomimo  wniesienia odwołania.

Jednakże, inwestor planując przedsięwzięcie powinien liczyć się z tym, że nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji środowiskowej, niekoniecznie przyspieszy rozpoczęcie prac. W sytuacji, gdy inwestor złoży wniosek o wydanie pozwolenia na budowę podpierając go decyzją środowiskową objętą rygorem natychmiastowej wykonalności, organ powinien odmówić wydania pozwolenia na budowę. Z kolei wydanie pozwolenia na budowę jedynie w oparciu o decyzję środowiskową opatrzoną rygorem natychmiastowej wykonalności, może – w przypadku jej uchylenia – doprowadzić do wstrzymania już rozpoczętej budowy. Dlatego też, wystąpienie o nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji, ma sens jedynie przy stuprocentowej pewności, że nie ma żadnych podstaw do jej uchylenia.

Autr:

Jacek Łubecki

Łukasz Szczepaniak