27 września 2019
Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę komandytową
Prowadzisz biznes w formie jednoosobowej działalności gospodarczej i rozważasz zmianę formy prawnej na spółkę komandytową? W jaki sposób można dokonać takiej zmiany oraz jakie niesie ona skutki?
Zalety spółki komandytowej
I. Ograniczona odpowiedzialność
Prowadząc biznes w formie jednoosobowej działalności gospodarczej przedsiębiorca odpowiada za niego całym swoim majątkiem. Naturalnym jest więc, że wraz z rozwojem prowadzonej działalności przedsiębiorcy szukają sposobu na ograniczenie swojej odpowiedzialności, tak aby problemy finansowe w firmie nie przekładały się na ich majątek osobisty. Takim sposobem może być przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę komandytową.
W spółce komandytowej za zobowiązania całym swoim majątkiem odpowiada komplementariusz. Odpowiedzialność komandytariusza ogranicza się natomiast do wysokości sumy komandytowej, przy czym komandytariusz jest wolny od odpowiedzialności w granicach wartości wkładu wniesionego do spółki. Oznacza to, że w sytuacji, w której wkład odpowiada co najmniej wysokości sumy komandytowej, wspólnik nie odpowiada za zobowiązania spółki. Pomimo, że w pierwszej chwili wydawać by się mogło, że z punktu widzenia odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki, korzystniejsza jest chociażby konstrukcja spółki z o.o., w której odpowiedzialność ta jest wyłączona dla wszystkich wspólników, zwrócić należy uwagę, że odpowiedni dobór wspólników także w spółce komandytowej daje możliwość faktycznego wyłączenia odpowiedzialności wspólników będących osobami fizycznymi wobec osób trzecich.
II. Sposób opodatkowania
Spółka komandytowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego. Każdy ze wspólników samodzielnie uwzględnia w swoich rozliczeniach podatkowych przypadające na niego przychody i koszty spółki komandytowej, odprowadza zaliczki na podatek dochodowy i rozlicza dochód ze spółki komandytowej w swoim rocznym zeznaniu podatkowym (według skali podatkowej lub też w formie podatku liniowego). Przychody i koszty przypadające na wspólnika z udziału w spółce komandytowej podlegają łączeniu z przychodami i kosztami uzyskiwanymi przez wspólnika z innych tytułów co daje możliwość bilansowania zysków i strat z poszczególnych przedsięwzięć. Dzięki takiej konstrukcji opodatkowania zysków spółki komandytowej wspólnicy spółki komandytowej unikają podwójnego opodatkowania dochodu spółki, charakterystycznego chociażby dla dochodów spółki z o. o., gdzie najpierw opodatkowany jest dochód spółki a dalej zysk wypłacany wspólnikom.
III. Brak minimalnego kapitału
Przepisy nie wskazują minimalnej wartości wkładów jakie należy wnieść do spółki komandytowej. Wspólnicy mogą więc w zależności od swoich potrzeb i możliwości finansowych dowolnie kształtować wartość wnoszonych wkładów, przy czym nie jest możliwe niewniesienie do spółki żadnego wkładu.
IV. Dogodna forma wkładu do spółki
Istnieje możliwość wniesienia do niej przez wspólnika wkładu w postaci świadczenia pracy i usług.
V. Łatwa wypłata zaliczek
Spółkę komandytową charakteryzuje elastyczność w podejmowaniu decyzji o wypłatach zaliczek na poczet zysku spółki. Obowiązujące przepisy nie przewidują dla tego typu spółki regulacji w zakresie wypłaty zaliczek, typowej dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjnej. Brak ustawowych regulacji natomiast stanowi wyraz pozostawienia wspólnikom spółki swobody kształtowania tej materii. Mogą oni zatem samodzielnie, wedle swoich potrzeb, określić zasady wypłaty zaliczek, o czym pisaliśmy szerzej w tekście -->> Wypłata zaliczek na poczet zysku w spółce komandytowej.
VI. Uproszczenia w likwidacji spółki
Procedura likwidacyjna spółki komandytowej jest uproszczona w stosunku do procedury obowiązującej dla spółek kapitałowych. Dzięki temu likwidację spółki komandytowej można przeprowadzić szybciej. Ponadto, obowiązujące przepisy przewidują także możliwość zakończenia działalności spółki bez przeprowadzania likwidacji.
Od jednoosobowej działalności do spółki komandytowej
Przejście od prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej do prowadzenia jej w formie spółki komandytowej jest możliwe m.in. poprzez:
- aport przedsiębiorstwa (lub określonych jego składników) do spółki komandytowej,
- przekształcenie działalności w spółkę.
Aport czy przekształcenie – co wybrać?
Aport
Chcąc przejść z jednoosobowej działalności do formy spółki komandytowej przedsiębiorca może przenieść własność przedsiębiorstwa (lub określonych jego składników) do spółki komandytowej, jako wkład niepieniężny (aport). Zgodnie bowiem z obowiązującymi przepisami, wkład wspólnika do spółki komandytowej może polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności rzeczy lub innych praw, a także na dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki. W zamian za wniesiony aport, przedsiębiorca stanie się wspólnikiem spółki komandytowej. Każdorazowo jednak analizie należy poddać zarówno wartość aportową konkretnych składników majątkowych jak i wpływ planowanego aportu na zawarte przez przedsiębiorcę umowy czy posiadane przez niego zezwolenia, koncesje i inne decyzje administracyjne.
Przekształcenie
Osiągnąć cel w postaci przejścia z jednoosobowej działalności gospodarczej do spółki komandytowej można również przez przekształcenie, przez które rozumiemy zmianę formy prawnej prowadzonej działalności gospodarczej. Ze zmianą tą nie wiąże się jednak utrata ciągłości działalności prowadzonej przez podmiot przekształcany. Przedsiębiorca przekształcony czy też przekształcona spółka jest bowiem tym samym (chociaż nie takim samym) podmiotem co przekształcany przedsiębiorca czy przekształcana spółka. Znajduje to odzwierciedlenie w obowiązujących przepisach, zgodnie z którymi spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki podmiotu przekształcanego, w tym pozostaje ona podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane podmiotowi przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Tożsamość podmiotu przekształcanego i spółki przekształconej widoczna jest także w jej strukturze właścicielskiej, bowiem zasadniczo przedsiębiorca przekształcany staje się z dniem przekształcenia wspólnikiem albo akcjonariuszem spółki przekształconej, a w przypadku gdy przekształcanym podmiotem jest spółka, wspólnicy spółki przekształcanej uczestniczący w przekształceniu stają się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki przekształconej. Przy tym pamiętać należy, że nie jest możliwe bezpośrednie przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę komandytową. Dla osiągnięcia takiego skutku konieczne jest najpierw przekształcenie jednoosobowego przedsiębiorcy w spółkę kapitałową (np. spółkę z o.o.) a następnie przekształcenie spółki kapitałowej w spółkę komandytową.
Każde z powyższych rozwiązań ma określone wady i zalety:
|
Aport |
Przekształcenie |
Majątek (aktywa) |
Przedmiotem aportu może być całe przedsiębiorstwo lub też przedsiębiorca może zdecydować o wyłączeniu niektórych składników przedsiębiorstwa z przedmiotu aportu.
|
Cały majątek przedsiębiorstwa staje się majątkiem spółki przekształconej.
|
Umowy |
Zasadniczo wniesienie aportu nie powoduje sukcesji w zakresie umów związanych z przedsiębiorstwem.
|
Zasadniczo, w wyniku przekształcenia spółka przekształcona staje się stroną umów zawartych przez przedsiębiorcę. |
Odpowiedzialność za zobowiązania cywilne |
Spółka – nabywca przedsiębiorstwa – odpowiada solidarnie ze zbywcą za zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, przy czym odpowiedzialność ponosi do wysokości (wartości) nabytego majątku. |
Przedsiębiorca, przez okres trzech lat licząc od dnia przekształcenia odpowiada solidarnie ze spółką powstała w wyniku przekształcenia, za zobowiązania przedsiębiorcy przekształcanego, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, powstałe przed dniem przekształcenia. Po upływie tego okresu odpowiedzialność ponosi jedynie spółka.
|
Decyzje administracyjne |
Co do zasady, zezwolenia, koncesje i inne decyzje administracyjne nie przechodzą na spółkę, do której wniesiono aport w postaci przedsiębiorstwa. |
Co do zasady, spółka przekształcona staje się podmiotem wszelkich koncesji, zezwoleń, ulg oraz uprawnień z innych decyzji administracyjnych wydanych dla przedsiębiorcy.
|
Pracownicy przedsiębiorcy |
Zakład pracy przechodzi razem z aportem przedsiębiorstwa na spółkę, do której wnosi się aport. |
Pracownicy stają się z mocy prawa pracownikami spółki przekształconej. |
Więcej o wadach i zaletach obu wskazanych wariantów w tekście -->> Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę
Przekształcenie – etap I – przekształcenie działalności w sp. z o.o.
Samo przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę jest procesem sformalizowanym, kilkuetapowym. Do przekształcenia przedsiębiorcy wymaga się:
- sporządzenia planu przekształcenia przedsiębiorcy wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta;
- złożenia oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy;
- powołania członków organów spółki przekształconej;
- zawarcia umowy spółki albo podpisania statutu spółki przekształconej;
- dokonania w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia przedsiębiorcy przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Przedsiębiorca przekształcany staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu do rejestru. O dokonanym przekształceniu należy ogłosić w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
W przypadku, gdyby w docelowej strukturze komplementariuszem spółki komandytowej miała być spółka z o.o., powinniśmy ją wprowadzić jako wspólnika przekształcanej spółki z o.o. już na tym etapie.
Przekształcenie – etap II – przekształcenie sp. z o.o. w sp. k.
Kolejnym etapem na drodze do przekształcenia jednoosobowej działalności w spółkę komandytową jest przekształcenie spółki z o.o. powstałej na poprzednim etapie w spółkę komandytową.
Wymaga ono ponownie przeprowadzenia szeregu czynności, uregulowanych obowiązującymi przepisami. Wśród czynności tych wyróżniamy zasadniczo:
- sporządzenie planu przekształcenia spółki z o.o. wraz z załącznikami,
- poddanie planu przekształcenia spółki z o.o. badaniu przez biegłego rewidenta w zakresie poprawności i rzetelności,
- dwukrotne zawiadomienie wspólników o zamiarze powzięcia uchwały o przekształceniu spółki,
- powzięcie uchwały o przekształceniu,
- określenie wspólników prowadzących sprawy spółki przekształconej i reprezentujących ją,
- złożenie przez wspólników oświadczeń o uczestnictwie w spółce przekształconej,
- zawarcie umowy spółki przekształconej,
- złożenie wniosku o wpis przekształcenia do rejestru przedsiębiorców,
- dokonanie w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenie spółki przekształcanej,
- ogłoszenie o przekształceniu.
Spółka przekształcana staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru. Jednocześnie sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną z rejestru przedsiębiorców. O dokonanym przekształceniu należy ogłosić w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Niezależnie od wariantu, który wybierze przedsiębiorca dla przejścia do spółki komandytowej, pamiętać trzeba o konsekwencjach podatkowych podejmowanych działań. Każdorazowo przed podjęciem decyzji o tym w jaki sposób przejść od prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej do prowadzenia jej w formie spółki komandytowej należy poddać analizie skutki podatkowe jakie działanie to będzie za sobą niosło.
Autor:
Karolina Durbacz
Kontakt do specjalisty
Hubert Norek
radca prawny